Kooperatif Hakkında Sohbet Ettik

Ortakların belirli ekonomik menfaatlerini ve özellikle meslek veya geçimlerine ait ihtiyaçlarını iş gücü  ve parasal katkılarıyla karşılıklı yardım ve dayanışmayla sağlanıp korumak amacıyla gerçek ve  tüzel kişiler tarafından kurulan ortaklıklara kooperatif deniliyor… 

Dünya genelinde kooperatiflerin ilk kurulması 1844 yılında başlıyor. Ülkemizde ise ilk kurulan  kooperatifler Osmanlı zamanında 1863 yılındaki yardım sandıkları aracılığıyla oluyor. Ve zamanla  kooperatifler Uluslararası Kooperatifler Birliği çatısı altında yerelden ulusala, ulusaldan dünya  ölçeğine tepe bir örgüt şemsiyesi altında bir araya geliyorlar. 

Uluslararası Kooperatifler Birliği’nin belirlediği 6 temel ilke,  

1- Kooperatif bir amaç değil araç 

2- Kooperatiflerde gönüllülük esas 

3- Kooperatiflerde demokratik bir iç yönetim vardır 

4- Kooperatifler özerk ve bağımsızdır 

5- Kooperatifler toplumsal dayanışmayı esas alır 

6- Kooperatifler ekonomik amaçlı olarak kurulur ama ortakların sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını da karşılar

Bugün dünyada ve ülkemizde yer alan kooperatifler bu 6 temel ilkeye göre şekilleniyor. Kooperatifler  ortaklar arasındaki güven ve sorumluluk ilişkisi üzerinden yürütülüyor. Dünya genelinde üretim ve  hizmetlerin yüzde 70’i kooperatifler tarafından karşılanıyor. 

Kooperatifler sahibi, yöneteni, müşterisi, tedarikçisi, patronu, işçisi gibi ayrımları olmayan, tüm  yapısının ortaklar üzerinden temellendirilmesi, ortakların kooperatif katılım payı sayısı ne olursa olsun yönetimde 1 oy hakkına sahip olması, daha çok ortakların temel ihtiyaçlarını karşılamak için kurulması  gibi yönlerden şirketlerden ayrılırlar.  

Türlerine göre çeşitlilik gösterseler de kooperatifler temel olarak 3 bakanlığa bağlanmıştır. Gümrük ve Ticaret  Bakanlığı’na bağlı olan kooperatifler (tüketim kooperatifleri, kadın kooperatifleri, temin tevzi  kooperatifleri, dayanışma ve hizmet kooperatifleri, yenilenebilir enerji, karayolu yük taşıma, kredi  kefalet vb.) Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na bağlı kooperatifler (tarımsal kalkınma kooperatifi,  su ürünleri kooperatifi, sulama kooperatifleri vb.) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı kooperatifler (yapı kooperatifleri) 

Sohbetimizde kooperatifler ve üst birlikler hakkında aşağıdaki örneklerde olduğu gibi çeşitli istatistik bilgiler paylaşıldı… 

Türlerine göre faal olan kooperatifler, 

Türlerine göre faal olan kooperatif üst birlikleri,

Kooperatiflerin organlarının, (Genel Kurul, Yönetim Kurulu, Denetim Kurulu vb.) çalışması, seçilmesi konuları ile kooperatiflerin kurulması, faaliyet alanları, ortaklık payları, ortaklığa kabul edilme, ortaklıktan ayrılma, mali konular gibi önemli başlıklar da konuşuldu.

Sunumun ardından katılımcıların soruları üzerinden sohbet ettik. Kendi kuracağımız kooperatifle ilgili ne tür konulara dikkat etmemiz gerektiği ve farklı kooperatiflerde işleyen süreçler hakkında bilgi alışverişinde bulunduk.