Kooperatifçilik Yasa Tasarısı Meclise Gelirken
Kısaca son dönem kooperatifçilik örgütlenmesinde neler oldu bir bakalım.
Bakanlık kanalı ile hibe, fon ve eğitimlerin verilmesi. Tarım Kredi Kooperatifleri Birliği aracılığıyla 500’e yakın Kooperatif Market’in açılması.
Belediyelerin kooperatifçiliği özellikle kadın kooperatiflerinin kullanışlı bir alan olarak görülmesi .
Bir de dayanışma ekonomileri olarak öz kaynak ve özerkliklerini koruyarak örgütlenen kooperatiflerin sayısının son iki yılda ağırlaşan krizin de tetiklemesi ile gıda dışı alanlara da yayılarak yüzlerce kooperatif seviyesine ulaşması.
Kooperatifçiliğin son yıllarda yeniden meşruluk kazanan bir örgütlenme biçimi olması konu üzerindeki tartışmaları ve yönelimleri de artırmaya başladı. Uzun zamandır süren çalıştaylar, toplantılar sonucu 1969’da yasallaşmış olan kooperatifçilik yasası yeni bir tasarının Meclis’e sunulması ile yeniden revize ediliyor.
Burada kooperatifçilik yasa tasarısı içeriğine ve neler hedeflendiğine baktığımızda; genel bir imaj tazeleme ve daha fazla dış kontrol mekanizmalarının getirildiğini görüyoruz. Kadın ve engelli kooperatiflerine bazı muafiyetler sağlansa da genel olarak kooperatifleri “kooperatif işletmesi” olarak tanımlama, anonim şirket mevzuatına tabi kılma ve vergilendirme anlayışı sürüyor. 2019’da Yerdeniz Kooperatifi’nin de katıldığı Bakanlığın düzenlemiş olduğu Sosyal Kooperatifler Çalıştayı’nda 12 maddede önerilerimizi bakanlığa iletmiştik.
Burada asıl tartışma, sermayeden ve devletten özerklik, özkaynaklara dayanma, kooperatifçilik fonları, ortakların beceri ve bilgilerinin artırılacağı birlikte öğrenme süreçlerinin parasız yapılması ve kâr etme yerine, toplumsal dayanışmayı hedefleyen genel koperatifçilik ilkeleri ve dayanışma ekonomileri perspektifi çerçevesinden yola çıkarak yasal düzenlemeler yapılmasıdır.
Yani kooperatifleri şirkete dönüştüren değil, kooperatifçiliğin temel motivasyonu olan güven ve dayanışma’yı geliştirecek bir mevzuata ihtiyaç vardır. Kendisini dayanışma ekonomisi olarak tanımlayan bütün kooperatifleri yeni süreçte sorumluluk almaya ve kooperatifçilik mevzuatının yeniden düzenlenmesi konusunda birlikte hareket etmeye çağırıyoruz.
Yerdeniz Kooperatifi